Lekcja 1- System rzymski

 Liczby rzymskie

Jeśli potraktujemy liczby rzymskie jako wesołe znaczki😁, to zamianę można uznać za niezłą zabawę🤯. 

Zanim zaczniemy uczyć się zapisywać liczby w systemie rzymskim, zobaczcie filmik, który pozwoli Wam zapamiętać podstawowe zamienniki👍.

Liczby rzymskie na wesoło 

Jak z wierszyka można wywnioskować, podstawowe zamienniki to (zaznaczone na czerwono):

1-I, 2-II, 3-III,4-IV, 5-V, 6-VI, 7-VII, 8-VIII,9-IX, 10-X, 11-XI, 12-XII, 20-XX, 30-XXX, 40-XL, 50-L, 60-LX, 70-LXX, 80-LXXX, 90-XL, 100-C, 200-CC, 300-CCC, 400- CD, 500-D, 600-DC,700-DCC, 800-DCCC, 900-CM, 1000-M, 2000-MM, 3000-MMM

Znając te podstawy spróbujemy się nauczyć zamieniać liczby w jedną i drugą stronę.

PRZYKŁAD 1

Zobaczcie jak zamienić liczbę 123 

Liczba 123= 1*100+2*10+3*1, co to oznacza ? Oznacza to, że zapisujemy jedną setkę czyli C, dwie dziesiątki czyli XX i 3 jedynki III .

Całość wygląda tak 123= CXXIII. Prawda, że proste ?

Zaraz spróbujemy zamienić inną liczbę.

PRZYKŁAD 2

2539= 2*1000+5*100+3*10+9*1

dwa tysiące to MM,  

5 setek CCCCC?  o Boże nieeeeeeee, zapamiętaj, że maksymalnie mogą stać koło siebie 3 takie same znaki, zatem 

          5 setek to 500 a 500 to D (wierszyk) 

          3 dziesiątki to XXX ( trzy znaki takie        jak  I, X, C, M mogą stać koło siebie 👍) 

          9 jedności to IX

2539= MMDXXXIX.

PRZYKŁAD 3

48 = 40 + 8

40 skoro nie możemy zapisać XXXX to musimy zauważyć, że liczba 40 jest o 10 mniejsza od 50, co oznacza, że musimy użyć w odpowiedniej konfiguracji X i L. 

Jeśli zapiszesz X z lewej strony L, czyli XL to będzie to znaczyło, że od 50 odejmujesz 10 i daje ci to 40. Gdy napiszesz odwrotnie LX to dodajesz 10 i wychodzi 60. 

To samo dzieje się z XC =100-10 =90 a CX =100+10=  110, CD= 500-100=400 a DC =500+100=600, CM = 1000-100=900 a MC=1000+100 =1100.

Jeśli zapamiętasz regułę lewej i prawej strony będzie Ci łatwiej!

Wracamy do przykładu  48= XLVIII. 

Jak odczytywać liczby rzymskie? 

LXVII tu możesz pokombinować tak : wypisz w kolejności z czego ta liczba została złożona L, X, V, I, I czyli 50,10,5,1,1. Dodaj je do siebie 50+10+5+1+1=67. Możesz też zauważyć, że zapis LX to 60 (reguła prawej strony 50+10) a VII to 7 ( 5+2), więc razem to 67.

CLVI = 100+50+5+1=156

CDXLIX=CD to 400 + XL to 40+ IX to 9 =449 (reguła lewej strony) 

MMMCDXCIX=MMM to 3000+ CD to 400+ XC to 90 +IX to 9= 3499. 

                 ... Wkrótce filmik 🎥... 

Chcesz się pobawić liczbami? 

1)Napisz w komentarzu co to za stwór 🤣

MMMCMXCIX

2) Czy liczba CCCCII to 402? Czy zgadzasz się z zapisem? 

3) Spróbuj napisać w systemie rzymskim 

1498. 

Czekam na odpowiedzi 🙃